Pregrada.info - nezavisni pregradski portal

Kolumne

23.10.2007. 15:19:03 - Boris Krizmanić

Prezimena prema zanimanjima

Realno je pretpostaviti da je ova kategorija prezimena, ili njen veći dio, nastala kad i prezimena koja sadrže krvno srodstvo, dakle sredinom 16. stoljeća. Imenovatelj prezimena najvjerojatnije je vlastelin na čijem dobru i pod čijom vlašću se nalaze njegovi službenici, inkvilini i kmetovi koji su kao i svo stanovništvo morali biti zavedeni u matične knjige. Realno je pretpostaviti da su ovi oblici egzistirali i u starijim vremenima i to kao nadimci.

 

  • Bačić - bak, bik(ić), čuvar bikova (ili nadimačko)
  • Beber - Bebauer, obrađivač (zemlje)
  • Biruš - biroš, čuvar stoke na paši, svinjar ili govedar, najamni radnik
  • Bolarić (također Volarić) od volar = koji brine o volovima ili gonič volova; oblik bol je glagolski pridjev radni od bosti.)
  • Cestar - cestar ili čestar, nositelj zanimanja koji "česti" (čini čestitim), čisti i oštri mačeve i drugo oružje, oružar
  • Ciglar - cigla, izrađuje cigle, opeku
  • Ciglenjak - isto kao Ciglar
  • Cigler - isto kao Ciglar
  • Cvek - postolarski čavlić, vezano na postolarsko zanimanje, ili nadimačko
  • Čižmek - čizmar, izrađuje čizme (vidi Šoštar)
  • Čoh - čoha, grubo platno od vune, prezime vezano uz izradu platna
  • Drlan - drljati (zemlju)
  • Dvoršak - dvor, službenik na dvoru
  • Flegar - dvornik, upravitelj vlastelinstva
  • Fistrić - pekar (lat. pistor)
  • Fišer - ribič (od njem. fisher)
  • Fišter - isto kao Fistrić
  • Glas - staklar (njem. glas = staklo)
  • Govedić - govedo, čuvar stoke, pastir
  • Hajduk - hajduk, odmetnik od turske vlasti (vjerojatno porijeklom iz Bosne)
  • Haramina - hajdučki vođa (vidi: Hajduk)
  • Herceg - vojvoda (njem. Herzog), vjerojatno nadimačkog porijekla
  • Hercigonja - isto kao Herceg
  • Holetić - ovratnik (tal. Colletto)
  • Igrec - igrač, svirač
  • Kahlina - "kahla", dio kaljeve peći, pećar
  • Kamenski - kamen, kamenar, koji obrađuje kamen, klesar
  • Kamenšak - isto kao Kamenski
  • Kampuš - borac (njem. kämpe-boriti se)
  • Karažija - karažija, grubo laneno platno (hungarizam); prezime vezano uz izradu platna
  • Kavčić - tkalac (jedno od zanimanja vezano uz izradu platna)
  • Kaučić - isto kao Kavčić
  • Knok - svežanj, povjesmo lana itd. (njem knocke); vidi Kaučić
  • Kobilar - kobila, uzgajivač kobila (konja)
  • Kodelić - kudjelja, prezime vezano uz izradu platna
  • Kolar - kolar, izrađivač kola, vozova
  • Kolarec - isto kao Kolar s karakterističnim kajkavskim dočetkom - ec
  • Kolarić - isto kao Kolar
  • Koletić - isto kao Holetić
  • Koražija - isto kao Karažija
  • Korbar - korpa, izrađivač korpi (dijal. korba, korbica)
  • Koret - koret, dijalektalno: ženska suknja, odijelo (tal. corredo)
  • Kordej - korda = tetiva (izrađivač luka i strijele)
  • Kovač - kovač
  • Kovačec - isto kao Kovač
  • Kovačević - isto kao Kovač
  • Kozina - koza, čuvar koza
  • Kozjak - isto kao Kozina
  • Kožarić - koža, prerađivač kože, kožar, štavitelj
  • Kračun - kračun, brava, koji izrađuje brave
  • Krajačić - krajač, krojač
  • Kramar - trgovac (njem. kramar)
  • Kramarić - isto kao Kramar
  • Krčmar - krčma, gostioničar
  • Kruhar - kruh; pekar
  • Krušec - kruh, s kajkavskim deminutivnim dočetkom - ec (nadimačko ili vezano na pekarsko zanimanje)
  • Krušić - kruh (sa standardnim deminutivnim dočetkom)
  • Krušlin - srodno s Kruhar itd. (nejasan je dočetak - lin)
  • Krznar - krzno; koji se bavi krznima ili lovac na krznaše
  • Kučiš - kočijaš (dijalektizam)
  • Kundih - kundih = izučen (od njem. kundig = vješt čemu)
  • Kunštek - srodno s Kundih
  • Kurko - koji liječi, liječnik (njem. kur = liječenje)
  • Licitar - licitar, slastičar
  • Loina - loj, proizvođač loja
  • Lončar - lonac, koji izrađuje glineno posuđe (vrlo rasprostranjeno zanimanje)
  • Lončarić - isto kao Lončar
  • Lugarić - lug = močvarna šuma; čuvar šume
  • Majer - majur, nadglednik na imanju (majuru)
  • Majerić - isto kao Majer
  • Mesarić - mesar (tzv. niže kraljevsko pravo mesarenja)
  • Mesiček - isto kao Mesarić
  • Mežnarić - misa (dijal. meša), misnar, poslužitelj kod obreda (mise)
  • Mlinar - mlinar, melje žito (također niže kraljevsko pravo)
  • Mlinarec - isto kao Mlinar
  • Mužar - mužar ili stupa, naprava za pucanje ili za usitnjavanje tvrdog zrnatog voća i povrća
  • Ovčariček - ovca, bavi se stokom sitnog zuba, pastir
  • Papeš - papa (nadimačko)
  • Pasariček - pâs, koji izrađuje pojaseve
  • Pečnik - peć, graditelj peći
  • Pećnik - isto kao Pečnik
  • Penezić - penez, novac, novčar
  • Pichler - smolar (njem. pichl = smola),
  • Pildek - pila, pilar
  • Pilko - grobar (lat. vespillo = mračnjak, grobar siromašnih)
  • Plahutar - plahta, nadimačko prezime ili vezano na izradu plahti
  • Podboj - gornji dio dovratka, štoka (slov.), nadimačko prezime
  • Preglej - pregledati, nadzornik
  • Ptičar - ptica, koji se bavi uzgojem ptica ili ptičarenjem, tj. lovom na ptice (niže kraljevsko pravo)
  • Ribić - riba, ribolovac, ribič (također niže kraljevsko pravo)
  • Rihtarić - sudac (njem. Richter), vjerojatno nadimačko prezime
  • Rogina - rog, izrađivač predmeta od rogova
  • Rožman - ruža, uzgajivač ruža
  • Sabljak - sablja, koji izrađuje (kuje) sablje
  • Svečak - svijeća, koji lije svijeće, svjećar
  • Svečnjak - isto kao Svečak
  • Svećak - isto kao Svečak
  • Šivak - šivati, bavi se šivanjem
  • Škrinjar - škrinja, izrađuje škrinje
  • Šlogar - "šlogati", gatati, vračati (njem. aufschlagen)
  • Šolman - prodavač obuće (njem. Schuhandler)
  • Šoštar - "šoštar", postolar (njem. Schuster)
  • Šoštarić - isto kao Šoštar
  • Špiljak - šiljak, ukrasna igla (lat. spilla), koji izrađuje ukrase
  • Špiljar - isto kao Špiljak
  • Špoljar - ostrugar, bravar (njem. Sporer); usporedi Kračun
  • Špoljarić - isto kao Špoljar
  • Tkalčević - tkalac, tka platno
  • Tkalec - isto kao Tkalčević
  • Tkalčić - isto kao Tkalčević
  • Tkaučić - isto kao Tkalčević
  • Turner - graditelj tornjeva (dijalektalno turun = toranj); moguće i nadimačkog porijekla
  • Ulamec - ulama, vrsta čvora, veza (turcizam)
  • Vandekar - zidar (njem. Wand = zid)
  • Varjačić - variti, kuhati, kuhar
  • Wagner - kolar, (njem. Wagen = kola)
  • Zidar - zidar
  • Žnidarec - "žnidar", krojač (njem. schneider = krojač)
  • Žnidarić - isto kao Žnidarec

Vezano

Arhiva

Arhiva kolumni

Reklama